In Engelbert lossen ze het met elkaar op
Wie in de binnenstad woont, heeft de buren letterlijk naast de deur. Zit je ergens mee, dan kun je zomaar even aanbellen, of binnenstappen voor een kopje koffie. Maar in een meer landelijke omgeving zijn de afstanden groter. Dan kom je minder makkelijk bij elkaar over de vloer, zeker als je slecht ter been bent. Daar hebben ze in Engelbert iets op verzonnen. Burenhulp, of in goed Gronings: Noaberdainst. Drie vrijwilligers vertellen er graag over. Ze kunnen trots zijn op hun dorp.
“Engelbert is een lintdorp: alles ligt ver van elkaar. Je naaste buren wonen zomaar honderd meter verderop. Als je dan ergens mee zit of hulp nodig hebt, is het lastiger elkaar te vinden. Maar dat moet toch op een of andere manier te regelen zijn?” Aan het woord is Aly Zwart, een van de vrouwen die de Noaberdainst hebben opgezet. Het is nu anderhalf jaar geleden, dat ze de koppen bij elkaar staken. “We zeiden: ‘Gut, zoiets is er helemaal niet in Engelbert. Gewoon voor burenhulp hè, dat je ergens kunt aankloppen als je in nood zit. Is dat niet iets?”
Geen klusbedrijf
Ze bespraken hun idee met Aries Sibma van het multifunctioneel centrum, en met Wouter Wever van WIJ Lewenborg. En vervolgens stapten ze naar de notaris om alles netjes te regelen, met een officieel bestuur en statuten. Zo ging eind 2017 de ‘Stichting Noaberdainst Meerdorpen’ van start. Eerst met een wekelijks spreekuur, maar inmiddels met een telefonische hulplijn. Aly: “Iedereen kan ons bellen. Een van ons heeft dan telefoondienst, daarin wisselen we elkaar af. Er zijn bepaalde vaste uren dat je echt à la minute moet opnemen, en anders kunnen ze inspreken. Dat wordt elke dag een paar keer bekeken”.
Bij Noaberdainst draait het om ouderwets-degelijke hulpvaardigheid. Het is geen klusbedrijf. Je hoeft ze niet te bellen om te komen snoeien. Al zullen ze graag meedenken over een oplossing voor je heg. Maar als het ’s winters vriest en iemand zit om strooizout verlegen, dan brengt een ander even een paar zakken mee. Doodgewone, praktische hulp dus. Maar vaak een uitkomst. Vervoer van en naar het ziekenhuis bijvoorbeeld. Het is dankbaar werk. Aly: “Er kwam een meneer terug in huis, die had in het ziekenhuis gelegen maar die kon zich nog niet redden. Die hebben we drie weken begeleid om weer met een rollator naar buiten te kunnen. En hij loopt nu weer, zelfstandig”.
Korte lijnen
Het team bestaat uit zeven vrijwilligers. Aly werkte voorheen als activiteitenbegeleidster in de zorg. Aries Sibma heeft een horeca-achtergrond. Jo Leune, die uit het bedrijfsleven komt, werd als voorzitter gevraagd. Aly: “Zo hebben we een arts, een jeugdwerker, een maatschappelijk werkster en een verpleegkundige, allemaal gepensioneerd.”
Ervaren mensen, die zich kunnen inleven en de weg weten. Ze kunnen inschatten wat er nodig is. Dat is van belang als blijkt dat er ernstiger problemen spelen. “We hebben deskundigen die iets kunnen betekenen voor de jeugd of op financieel gebied, of ook als iemand ontslag aangezegd heeft gekregen”. Er is goed contact met scholen en artsen, korte lijnen zogezegd. Zelfs van Buurtzorg Garmerwolde bellen ze soms. Soepel samenwerken is belangrijk. Jo Leune: “We zijn maar een klein clubje, maar we hebben de professionals van WIJ Groningen achter de hand. Voor zaken die wij niet aankunnen steunen we echt op WIJ Lewenborg. Daar zitten de gekwalificeerde beroepsmensen: financiële experts, maatschappelijke experts, noem maar op. In ‘Het Dok’ zitten die.”
We hebben allemaal een computer en een televisie, maar zo blijf je al gauw binnen zitten. Zeker als je alleen bent, of lichamelijk wat minder.
Pionieren
Thuisbasis in Engelbert is het multifunctioneel centrum. Dé ontmoetingsplek van het dorp: hier komen mensen een potje jeu de boules gooien, of bridgen, of een boek lenen in de bibliotheek. Elke maand is er een lunch, gewoon in de keuken klaargemaakt door het team van Noaberdainst zelf. Een mooie gelegenheid om met elkaar aan de praat te raken. Mensen leren elkaar beter kennen, worden makkelijker in de omgang. En uit die gezelligheid worden weer nieuwe ideeën geboren: ”In de Groninger binnenstad wordt zo’n kaarsjestocht georganiseerd, op de rondvaartboot. Zouden we daar niet eens met een groep naartoe kunnen?” Het Noaberdainst-team is het al aan het regelen.
Aries Sibma: “Mensen treffen elkaar bij die lunch, dan gaan ze vaker iets ondernemen. Dat is goed, want ik denk wel dat er een zekere vereenzaming is, bij jong en oud. Mensen zijn geneigd zich terug te trekken, dat is ook de tijdgeest. Want we hebben allemaal een computer en een televisie, maar zo blijf je al gauw binnen zitten. Zeker als je alleen bent, of lichamelijk wat minder. Als dan de kinderen alle kanten op verhuizen, mis je hun steun.” Daarom is zulk contact waardevol. Voortaan weet je elkaar te vinden, als je ergens mee zit. De lunch heeft ook Noaberdainst op de kaart gezet. “Je gaat pionieren en dan is het eerst even onwennig. Nu durven mensen sneller met iets te komen.”
Vereende krachten
Aly: “Soms hoeft het maar zo iets kleins te zijn! Een mevrouw die niet naar de lunch kan komen, wordt door ons gehaald en weer teruggebracht. Onderweg raakt de chauffeur met haar aan de praat over Meerstad, dat hier verderop gebouwd wordt. Dat heeft ze nooit gezien, want ze komt de deur niet uit. Dus die chauffeur rijdt een ommetje en geeft uitleg, zodat die mevrouw even een indruk krijgt. Ze maakt wat mee en kan erover vertellen. Met iets zo eenvoudigs kun je iemand echt een plezier doen.”
Wie denkt dat Engelbert een seniorendorp is, vergist zich. Veel jonge gezinnen komen er wonen: je vindt er nog een betaalbaar huis, net buiten de stad. Alles lekker vlakbij en toch landelijk. Ze knappen de huizen op en zijn actief in het dorpsleven. Vandaar de succesvolle actie om de school voor het dorp te behouden. Met vereende krachten kwam een haalbaar plan van de grond. Dat succes smaakt naar meer: er wordt alweer druk gebrainstormd over sportfaciliteiten, infrastructuur en leefbaarheid. Bij zulke initiatieven trekken alle organisaties met elkaar op. Vitaliteit waar het hele dorp trots op mag zijn.